การเก็บรักษาเมล็ดถั่วเหลืองไว้ทำพันธุ์
เมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองเป็นเมล็ดพันธุ์พืชน้ำมันที่เก็บรักษาไว้ได้ไม่นานนัก
โดยเฉพาะประเทศไทยที่มีอากาศร้อน ชื้น และอบอ้าว ก็มีส่วนทำให้ความงอกของเมล็ดลดลงอย่างรวดเร็ว
หากมีการปฏิบัติต่อเมล็ดพันธุ์ที่เก็บรักษาไว้อย่างถูกวิธี ก็สามารถเก็บไว้ใช้ปลูกในไร่นาในฤดูถัดไปได้
การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองให้มีชีวิตอยู่ได้นานควรปฏิบัติเป็นขั้นตอน
ดังนี้
1. การคัดพันธุ์ในไร่นา
1.1 ควรเก็บเฉพาะพันธุ์ที่ดีถูกต้องตามพันธุ์ เก็บจากฝักที่โตและเมล็ดสมบูรณ์เต็มที่
เมล็ดแก่จัดติดเมล็ดเต็มฝัก
1.2 เก็บจากฝักที่แข็งแรงสมบูรณ์ ไม่มีโรค-แมลงทำลาย และไม่มีเล็ดพืชอื่น
ๆ ปะปน
2. การเก็บเกี่ยว
2.1 เก็บเมื่อเมล็ดแก่เต็มที่ โดยสังเกตจากสีของฝักถั่วเหลือง ซึ่งเปลี่ยนจากเขียวเป็นน้ำตาล
หรือเก็บเมื่อใบหล่นจนเกือบหมด และต้องระวังไม่ให้โดนฝน เพราะเมล้ดที่โดนฝนจะตายเร็ว
2.2 เมื่อตัดต้นถั่วมาแล้วให้จับมัดรวมกันมัดละ 9-10 ต้น แล้ววางในแนวตั้งให้พิงกันเป็นกอง
ๆ กองละประมาณ 6 มัด อย่าวางนอนกองไว้กับพื้น และไม่ควรกองสุมทับกันเป็นกองใหญ่
ๆ เพราะจะทำให้ภายในกองร้อนมาก จะทำให้เมล็ดพันธุ์อายุสั้นลง ถ้ายังไม่ทำการนวดก็ควรจะวางไว้ในลักษณะที่ตั้งไว้ดังกล่าว
หรือถ้าหากมีถั่วเหลืองจำนวนน้อยอาจจะแขวนต้นถั่วไว้กับราวไม้ ลวด หรือเชือกก็จะเป็นการดี
3. การนวด
3.1 หลังเก็บเกี่ยวแล้ว ให้นำมาตากให้แห้งสนิทจริง ๆ ดูว่าเปลือกฝักแห้ง
เมล็ดหลุดได้ง่ายแล้วนำมานวด โดยนำมากองแล้วใช้ไม้ฟาด หรือนวดโดยใช้เครื่องนวด
ควรระมัดระวังให้เมล็ดได้รับความกระทบกระเทือนน้อยที่สุด เพราะเมล็ดที่บอบอช้ำจะเก็บรักษาได้ไม่นาน
3.2 หลังจากนวดแล้ว ต้องทำความสะอาดโดยฝัดเอาสิ่งเจือปนต่าง ๆ ออกให้หมด
คัดเลือกเอาแต่เมล็ดที่สมบูรณ์ และมีขนาดสม่ำเสมอกัน
3.3 นำเมล็ดไปตากแดดให้แห้งสนิท ให้เหลือความชื้น 9.10%
3.4 บรรจุเมล็ดในถุงพลาสติก ผนึกปากถุงให้แน่นหรือบรรจุในภาชนะที่มีฝาปิดมิดชิด
เก็บไว้ในที่ ๆ มีการถ่ายเทอากาศได้ดี หรือบรรจุเมล็ดไว้ในโอ่งเคลือบ โอ่งมังกร
ปิดฝาให้สนิทเก็บไว้ในที่ร่มโปร่งที่มีการระบายอากาศดี และมีอากาศเย็น
4. การเก็บรักษา
4.1 เก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ที่มีความงอกสูง ร้อยละ 75 ขึ้นไป โดยการเพาะทดสอบความงอกดูจากถั่วเหลือง
100 เมล็ด งอกเป็นต้นเกิน 75 ต้นขึ้นไป ถือว่าเป็นเมล็ดพันธุ์ดี เก็บรักษาไว้ทำพันธุ์ต่อไปได้
|