ในช่วงที่ลำไยออกดอกติดผล เกษตรกรชาวสวนลำไยมักประสบปัญหาต้นลำไยหักโค่นล้ม ทำความเสียหาย เนื่องจากต้นลำไยที่ปลูกส่วนใหญ่ปลูกด้วยกิ่งตอน ไม่มีรากแก้ว ประกอบกับเป็นช่วงฤดูฝนมีพายุลมแรง ชาวสวนต้องดูแลเอาใจใส่โดยการใช้ไม้ค้ำยัน เพื่อป้องกันต้นหักโค่นล้าและรักษาผลผลิต ซึ่งเป็นการแก้ไขปัญหาที่ปลายเหตุและอีกปัญหาหนึ่งคือ การปลูกลำไยจากกิ่งตอนหรือกิ่งทาบพันธุ์ดี จะเจริญเติบโตตามปกติแต่ลำต้นจะไม่ค่อยแข็งแรงเนื่องจากไม่มีรากแก้ว ดังนั้นการเสริมรากลำไยจะทำให้ต้นเติบโตแข็งแรงมากขึ้น มีรากแก้วช่วยหาอาหารได้มากขึ้นเป็นการเพิ่มผลผลิตและป้องกันการโค่นล้ม




การเสริมรากลำไย นับว่าเป็นวิธีการทีแก้ปัญหาการหักโค่นล้มของลำไยได้ดี เพราะมีระบบรากแก้วช่วยยึดลำต้น และช่วยหาอาหาร ทำให้ต้นลำไยโตเร็วทำให้ผลผลิตสูง และวิธีการเสริมรากลำไยก็ทำได้ง่ายและไม่ยุ่งยาก





ขั้นตอนใหญ่ ๆ ในการเสริมรากลำใยมีดังนี้
1. เตรียมอุปกรณ์ เช่น มีดตอนกิ่ง พลาสติกหรือเชือกฟางสำหรับพันกิ่ง กรรไกรตัดแต่งกิ่
2. เตรียมต้นลำไยพันธุ์ดีและต้นรากที่เพราะจากเมล็ด
3. นำมาปลูกใกล้กันแล้วทำการเสริมราก





วิธีการเสริมรากลำไย มีดังนี้
1. ปลูกต้นรากที่จะใช้เสริมรากโดยเพาะจากเมล็ดที่มีขนาดโตเท่าแท่งดินสอ ปลูกให้ใกล้กับต้นพันธุ์ดี ห่างกันประมาณ 10 นิ้ว ปลูก 2-3 ต้น รอบตันพันธุ์ดี
2. เฉือนเปลือกต้นพันธุ์ดี โดยให้แผลมีขนาดเท่าต้นรากที่จะทำการเสริม
3. เฉือนเปลือกต้นรากเหนือดิน ประมาณ 10 นิ้ว
4. โน้มต้นรากมาประกบต้นพันธุ์ดี โดยให้รอยแผลทั้งสองประสานกันพอดี
5. พันพลาสติกหรือเชือกฟางทับให้แน่น ทิ้งไว้ประมาณ 2 เดือน เมื่อเห็นว่าเนื้อที้งสองประสานติดกันดีแล้ว จึงแกะพลาสติกหรือเชือกฟางออก
6. ตัดยอดต้นรากที่นำมาเสริมออก

ลำไยต้นหนึ่งสามารถทำการเสริมรากได้มากกว่า 3-5 รากก็ได้ ซึ่งทำวิธีการเดียวกัน แต่ข้อสำคัญคือ
การปาดแผลบริเวณที่เสริมรากอย่าให้ตำแหน่งตรงกันปาดให้ขึ้นบนบ้าง ลงล่างบ้าง ทำโดยรอบลำต้น




เพื่อจะให้การเสริมรากลำไยได้ผลดี ข้อสำคัญที่สุดก็คือ ต้องพันพลาสติกหรือเชือกฟางให้แน่นเพื่อให้เนื้อของต้นพันธุ์ดีและต้นรากประสานกันสนิท และควรทำการเสริมรากในช่วงฤดูฝน เพราะเป็นระยะที่ต้นไม้เจริญเติบโต




จะเห็นได้ว่าการเสริมรากลำไยมีเทคนิควิธีการง่าย ๆ เพียงแต่มีอุปกรณ์และรู้ถึงวิธีการปฏิบัติ ก็สามารถทำได้ นับเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่ปฏิบัติสืบทอดกันมา แม้ปัจจุบันเทคโนโลยีจะก้าวไกลเพียงใดก็ตาม หากเกษตรกรชาวสวนฝึกฝนจนชำนาญและนำไปปฏิบัติย่อมเกิดผลดี สามารถเพิ่มผลผลิตได้มาก และเมื่อฝึกฝนจนชำนาญ สามารถออกไปรับจ้างเสริมรากให้สวนอื่น ๆเป็นรายได้เสริมอีกทางหนึ่ง