นกอีมูเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในแถบที่มีอากาศร้อนและแห้งสามารถเลี้ยงได้ทั้งแบบปล่อยตามธรรมชาติ (Natural Conditions) และเลี้ยงขังในโรงเรือน (Intensive Rearing) แต่การเลี้ยงขังและจัดบริเวณภายนอกให้เดินเล่น จะช่วยให้การจัดการเลี้ยงดูสะดวกและควบคุมโรคได้ง่าย ดังนั้น การเลือกสถานที่และการวางผังจัดตั้งฟาร์มจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง โดยโรงเรือนที่จะก่อสร้างก็จะต้องคำนึงถึงลักษณะและขนาดของโรงเรือนจะต้องเหมาะสมกับสภาพอากาศ สิ่งแวดล้อม อายุของนกอีมู การจัดการเลี้ยงดู และสามารถป้องกันศัตรู แดด ฝน ได้เป็นอย่างดี

ขนาดและพื้นที่

        ลูกนกอีมูอายุ 0-4 สัปดาห์ ใช้พื้นที่ 3 ตัว ต่อตารางเมตร และเลี้ยงเป็นฝูงได้ไม่เกิน 25 ตัว

        อายุ 5-12 สัปดาห์ ใช้พื้นที่ 3 ตัวต่อตารางเมตรและจะต้องเพิ่มพื้นที่ด้านนอกไว้ให้นกอีมูวิ่งเล่นอีกตัวละ 5 ตารางเมตร จะเลี้ยงเป็นฝูงได้มาก ไม่เกิด 100 ตัว

พื้นที่โรงเรือนจะต้องเรียบและไม่มีเศษวัสดุตกหล่น เช่น ตะปู ลวด เศษผ้า เป็นต้น เพราะลูกนกอีมูอาจจิกกินและเป็นอันตรายได้

วัสดุรองพื้นจะต้องอ่อนนุ่ม โดยจะต้องหมั่นตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอ ถ้าเปียกหรือจับกันเป็นแผ่นก้อนหรือจะต้องรีบแก้ไขโดยเร็ว และไม่ควรปล่อยให้ลูกนกอีมูเดินบนพื้นคอนกรีต หรือพื้นลวด

แสงและความเข้มของแสง ลูกนกอีมูต้องการแสงอย่างน้อยวันละ 8 ชั่วโมง ถ้าให้แสงมากกว่าวันละ 16 ชั่วโมง จะทำให้ลูกนกเจริญเติบโตอย่างผิดปกติ หรือพิการ

ลูกนกอีมูอายุ 4 วันแรก ต้องการความเข้มของแสงประมาณ 40 ลักษ์ (Lux) หลังจากนั้นให้ลดลง แต่ต้องไม่น้อยกว่า 20 ลักษ์ (Lux) จนครบ 12 สัปดาห์

ระบบระบายอากาศ ภายในโรงเรือนจะต้องมีการหมุนเวียนอากาศเป็นอย่างดี เพื่อให้สามารถระบายความร้อนหรืออากาศเสียออกไป เช่น ก๊าซแอมโมเนีย คาร์บอนไดออกไซด์ เป็นต้น ระดับของแอมโมเนียในโรงเรือนจะต้องน้อยกว่า 20 ppm.

พื้นที่บริเวณโรงเรือนตัวละครึ่งตารางเมตร และที่วิ่งเล่นอีกตัวละ 40 ตารางเมตร โดยจะสามารถเลี้ยงเป็นผู้ใหญ่ไม่เกิน 250 ตัว

พื้นที่ที่ใช้เลี้ยงประมาณตัวละ 60 ตารางเมตร นกอีมูหนุ่มสาว อายุมากกว่า 1 ปี จะเลี้ยงรวมกันเป็นฝูงได้ไม่เกิน 16 ตัว และใช้พื้นที่ 625 ตารางเมตร

พ่อ-แม่พันธุ์ 1 คู่ จะใช้พื้นที่ 400 ตารางเมตร เป็นอย่างน้อย โรงเรือนจะต้องมีระบบระบายน้ำเป็นอย่างดี โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝน เพื่อป้องกันไม่ให้คอกชื้นแฉะ ซึ่งนกอีมูไม่ชอบ

การให้อาหารนกอีมูจะใช้อาหารไก่ไข่ระยะต่าง ๆ แต่จะต้องเสริมแร่ธาตุบางชนิด เพื่อให้เหมาะสมกับขนาด และความต้องการของนกอีมูแต่ละอายุ ซึ่งจะแบ่งความต้องการอาหาร อาหารของนกอีมูออกตามช่วงอายุได้ ดังนี้

ลูกนกอีมู อายุ 0-12 สัปดาห์ใช้อาหารลูกไก่ไข่ที่มีโปรตีน 18-20% พลังงาน 2,800-3,000 กิโลแคลอรี่ แต่ต้องไม่เสริมอาหารเยื่อใยอื่น ๆ ให้อาหารครั้งละน้อย ๆ แต่บ่อย ๆ ครั้ง

อาหารนกอีมูรุ่นอายุ 12 สัปดาห์ถึง 18 เดือน ใช้อาหารไก่ไข่รุ่นที่มีโปรตีน 14-15 % พลังงาน 2,700-2,800 กิโลแคลลอรี่ ให้กินวันละตัวละ 300-400 กรัม และเสริมด้วยหญ้าหรือผักบ้าง

อาหารนกอีมูพ่อ-แม่พันธุ์ ใช้อาหารไก่ไข่ระยะไข่ที่มีโปรตีน 16% ให้กินวันละตัวละ 600 กรัม และเสริมด้วยหญ้าหรือผักแคลเซียม 3% ฟอสฟอรัส 0.7% ไลซีน 0.7% เมธไทโอนีน 0.32%

จะต้องมีให้นกกินอย่างเพียงพอและควรตรวจสอบคุณภาพของน้ำที่ใช้เลี้ยงนกอีมูด้วย

ทั้งเพศผู้และเพศเมีย จะใช้ผสมพันธุ์เมื่ออายุ 2 ปี ในอัตราส่วนเพศผู้ 1 ตัว ต่อเพศเมีย 1 ตัว เนื่องจากนกอีมูเป็นสัตว์ที่มีฤดูกาลในการผสมพันธุ์ (Breeding Season) โดยตัวผู้และตัวเมียจะจับคู่กันผสมพันธุ์ แม่นกอีมูจะออกไข่เป็นตับ (Clutch) เหมือนไก่พื้นเมือง ตับละ 5-12 ฟอง ไข่หนักฟองละ 500-700 กรัม เมื่อแม่นกอีมูออกไข่แล้ว พ่อนกอีมูจะทำหน้าที่ฟักไข่ ซึ่งใช้เวลาฟักนาน 56 วัน อีกทั้งยังกกและเลี้ยงดูลูกนกอีมูด้วย

ไข่นกอีมูที่จะนำมาฟัก จะต้องมาจากพ่อแม่นกที่สมบูรณ์ แข็งแรงและได้ทำการผสมพันธุ์กันแล้ว โดยไข่ที่จะฟักไม่ควรเก็บไว้นานเกิน 10 วัน เพราะถ้าเก็บไว้นานจะทำให้แนวโน้มที่จะฟักออกต่ำลง และควรเก็บไว้ในที่มีอุณหภูมิ 20-22 ํC ความชื้นสัมพัทธ์60-65 เปอร์เซ็นต์ ไข่นกที่เก็บไว้นานกว่า 7 วัน ควรจะทำการกลับไข่อย่างน้อยวันละครัง เพื่อป้องกันไม่ใช้เชื้อติดเยื่อเปลือกไข่ ไข่ที่นำเข้าฟักควรมีขนาด 500 กรัม โดยจะใช้เวลาฟักไข่ 56 วัน

ให้พ่อนกฟัก โดยพ่อนกจะฟักไข่ได้ครั้งละ 15-20 ฟอง

ใช้ตู้ฟักไข่ ไข่ที่จะนำมาฟัก หากน้ำออกมาจากห้องเก็บไข่ที่ควบคุมอุณหภูมิจะต้องนำออกมาว่างไว้ในห้องที่อุณหภูมิปกติเสียก่อนอย่างน้อยไม่ต่ำกว่า 6 ชั่วโมง (preheat) แล้วจึงนำเข้าตู้ฟัก

อุณหภูมิที่ใช้ฟักไข่ คือ 35.25 + 0.15 ํC (95.45+0.27 ํF) ความชื้น สัมพัทธ์ 45% (25 ํC หรือ 77-78 ํF) ถ้าอุณหภูมิและความชื้นสูงขึ้น จะทำให้เวลาในการฟักน้อยลง ในขณะเดียวกัน ถ้าอุณหภูมิและความชื้นต่ำลง จะเพิ่มเวลาในการฟักให้นานยิ่งขึ้น การที่จะนำไข่ชุดใหม่เข้าฟัก จะต้องนำไข่ชุดใหม่ไว้ในถาดชั้นบนของตู้ แล้วย้ายไข่เก่าไว้ถาดชั้นล่าง

ควรจะทำการรมควันไข่ฟัก 3 ครั้ง คือ

ก่อนการนำเข้าห้องเก็บไข่เพื่อรอเข้าเครื่องฟัก

ระหว่างฟักไข่ หลังจากนำเข้าตู้ฟักไปแล้วอย่างน้อย 3 วัน

ก่อนย้ายจากตู้ฟัก (Setter) ไปตู้เกิด(Hatcher )รมควัน ด้วยก๊าซฟอร์มัลดีไฮด์ ในอัตราส่วนระหว่างฟอร์มาลิน 40 % จำนวน 40 ซีซี กับด่างทับทิม (KMnO₄) 20 กรัม ต่อพื้นที่100 ลูกบาศก์ฟุต เป็นเวลา 20 นาที

ควรกลับไข่อย่างน้อยวันละ 3 ครั้ง และควรตรวจดูอุณหภูมิและความชื้นของตู้ฟัก เป็นประจำทุกวันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง สำหรับการฟักไข่โดยพ่อนกอีมู พ่อนกกลับไข่ประมาณวันละ 9 ครั้ง

ให้ติดไฟเครื่องกกก่อนที่จะนำลูกนกอีมูลงกกประมาณ 3-4 ชั่วโมง โดยตั้งอุณหภูมิไว้ที่ 27-28 ํCและใช้อุณหภูมิขนาดนี้ติดต่อกันไปในระยะสัปดาห์แรกของการกก

ทีให้น้ำ ให้อาหาร จะต้องมีเพียงพอกับจำนวนลูกนกอีมูและสอนให้ลูกนกรู้จักที่ให้น้ำ

เมื่อลูกนกอีมูเข้ากกเรียบร้อยแล้ว ให้อาหารลูกนกครั้งละน้อย ๆ แต่บ่อย ๆ ครั้ง

ให้แสงสว่างในโรงเรือนตลอด 24 ชั่วโมง ในระหว่าง 2 สัปดาห์แรก

ระยะเวลาในการกกลูกนกอีมูประมาณ 6-8 สัปดาห์ ซึ่งอาจมากหรือน้อยกว่านี้ ขึ้นกับสภาพอากาศภายนอก และความแข็งแรงของลูกนก

ลดอุณหภูมิในการกกหลังสัปดาห์ที่ 3 ลงเหลือ 20-25 ํCและกกด้วยอุณภูมินี้จนครบ 6-8 สัปดาห์

---